اخبار

چاپ مناقب ابراهیم گلشنی در ترکیه

شیخ ابواسحاق شیخ ابواسحاق ابراهیم بن شهریار کازرونی معروف به گلشنی، عارف، شاعر و محدث، از مشایخ صوفیۀ قرن چهارم و پنجم هجری قمری مؤسس طریقت کازرونیّه یا مرشدیّه یا اسحاقیّه در نیمه ماه رمضان در سال 252 ه.ق در شمال کازرون به دنیا آمد. او را سلطان‌الاولیا و قطب‌الاقطاب خواندند و شیخ مرشد لقب دادند. این تلاشها ابتدا در کازرون شروع شد اما مریدان وی به خارج از مرزهای ایران سفر کردند که از آن جمله می‌توان به مهاجرت به عثمانی اشاره کرد.

فعالیت های جهادگران از سوی سلاطین عثمانی بالاخص سلطان ییلدیریم بایزید مورد تقدیر قرار گرفت تا جایی که بایزید در شهر بورسا برای این درویشان جهادکننده زاویه و خانقاه ساخت. با گذشت زمان در مناطق متفاوت آناتولی به نام ابواسحاق آرامگاه های بنا شد که این آرامگاه ها خاص افراد اعیان یا درویشان بود. حتی سلطان محمد فاتح قبل از آن که عازم نبرد و پیکار شود آرامگاه ابواسحاق را در ارزروم زیارت می‌کرد. طریقت کازرونیه با توجه به فعالیت های انجام‌شده در آناتولی پیروانی زیادی پیدا کرد.

مناقب‌نامه شیخ ابواسحاق ابراهیم گلشنی توسط محمود بن عثمان از عربی به فارسی و توسط شاعر شوقی افندی از فارسی به ترکی ترجمه شد. به نظر می رسد شوقی افندی به طریقت کازرونیه منتسب گردیده است. وی این کتاب را با اشعار شاعران ایرانی همچو عطار و سعدی مزین ساخته و آن را در 30 باب تنظیم کرده است. ترجمۀ محمود بن عثمان که فردوس المرشدیةفی اسرار الصمدیه نام دارد درباره زندگی نامه ابواسحاق، مرشدان، مریدان و ویژگی‌های محدثی و مفسری وی است.

محی گلشنی از عالمان و ادیبان سرآمد عثمانی در اواخر قرن دهم و اوایل قرن یازدهم هجری، کتابی تحت عنوان مناقب ابراهیم گلشنی به ترکی عثمانی به تأسی از ترجمه شوقی افندی نگاشته که سوای منقبت‌نامه بودن، واجد ارزش تاریخی وافری است. وی برای نگارش این کتاب 36 سال زمان صرف کرده و در آن علاوه بر شرح زندگی ابراهیم گلشنی از عالمان و عارفان ایرانی مشهور آن دوره، اطلاعات نسبتاً مفصلی درباره اوضاع تاریخی، دینی، اجتماعی، قومی و جغرافیایی منطقه بزرگ خاورمیانه شامل ایران، آذربایجان و آناتولی ارائه کرده است. از نکات برجسته دیگر این اثر مشهور، ارتباط نزدیک مؤلف با مقامات وقت عثمانی بوده که این هم از منظر تاریخ‌نگاری عثمانی جایگاه ویژه‌ای به اثر می‌دهد.

فاتح بایرام، مصطفی کوچ و ایوب تانری‌وئردی از محققان ترک در حوزه ادبیات عثمانی، کتاب مناقب ابراهیم گلشنی را به زیور طبع آراسته‌اند. کتاب از سوی انتشارات سازمان نسخ خطی ترکیه در سال 2014 انتشار یافته است. محققین مذکور در چاپ این اثر از نسخه خطی موجود در کتابخانه نسخ خطی سلیمانیه استانبول که یکی از نفیس‌ترین مراکز فرهنگی در این حوزه به شمار می‌رود بهره برده و همچنین برای ارائه اطلاعات بیشتر به خواننده ترک، مقدمه مفصلی درباره تاریخ طریقت کازرونیه نوشته‌اند. لازم به ذکر است که مناقب ابراهیم گلشنی پیشتر در سال 1982 از طرف انجمن تاریخ ترک در آنکارا چاپ و منتشر گردیده است.

نوشتن دیدگاه